"Een deskundige en creatieve partner waarmee je invulling kan geven aan complexe opdrachten” aldus Peter Hoeksema (Senior Beleidsmedewerker Team Milieu bij provincie Groningen) over zijn samenwerking met KokxDeVoogd.
Met de komst van de Omgevingswet signaleerde Provincie Groningen dat nieuwe kerninstrumenten in de beleidscyclus van de Omgevingswet zijn opgenomen. Eén zo’n instrument is omgevingswaarden. “Er speelden een aantal vragen bij de provincie omtrent dit kerninstrument. ‘Wat betekent dat instrument? Wat zijn de juridische, financiële en organisatorische gevolgen? En hoe kunnen we daar als team milieu gebruik van maken?’. Zowel binnen als buiten de provincie waren daar verschillende meningen en beelden over, en wij wilden opheldering”, aldus Peter.
Na een eerste verkenning had de provincie behoefte aan meer verdiepende juridische kennis en duiding van het instrument binnen de beleidscyclus als middel om het beleid in de omgevingsvisie te realiseren. Specialistisch advies was gewenst om meer grip te krijgen op de inhoud en inzet van dit instrument. Daarom schakelde de provincie de hulp van KokxDeVoogd in. KokxDeVoogd had al ruime ervaring met specialistisch juridisch en beleidsadvies omtrent de Omgevingswet in eerdere trajecten, zoals de opdracht vanuit het Interprovinciaal Overleg (IPO) over de regelruimte van provincies onder de Omgevingswet en het verbeterplan van Omgevingsdienst Groningen.
Op zoek naar specialistische juridische kennis
Adviseurs Harm Borgers (juridisch expert Omgevingswet), Anna Tersteeg (strategisch expert Omgevingswet) en Feie Herkes (bestuurlijk expert Omgevingswet) gingen aan de slag. “Jullie hebben vanaf het begin heel scherp uitgevraagd wat de provincie precies verstond onder opdracht en ook gedurende de uitvoering duidelijk aangegeven wat jullie van de provincie nodig hadden”.
De uitdaging zat hem erin dat omgevingswaarden veelomvattend zijn en over veel verschillende disciplines gaan. Het gaat dus niet alleen de breedte in, maar ook de diepte in relatie tot de verschillende beleidsinstrumenten. Daarnaast was het een uitdaging om al die disciplines aangehaakt en betrokken te houden.
“Jullie waren daarin goed beschikbaar voor overleg, speelden flexibel in op de behoeften vanuit de provincie en dachten daarbij in oplossingen”. Peter vond de samenwerking constructief en een flexibele coproductie vanuit de provinciale inhoud en verschillende disciplines. “De onderlinge afstemming, ruimte voor aanpassing en het iteratieve proces binnen de kaders van het plan van aanpak heb ik als erg positief ervaren”.
Inzicht in het instrument
Het eindproduct is een rapport over omgevingswaarden als kerninstrument van de Omgevingswet, de juridische randvoorwaarden en de organisatorische en procesmatige kant voor het stellen van omgevingswaarden. “Het is een hele goede basis waarmee we verder kunnen gaan met de implementatie van omgevingswaarden. Het geeft niet alleen duidelijkheid over het soort instrument, maar ook de praktische implicaties, voor- en nadelen, afwegingen en keuzes die belangrijk zijn voor het bestuur. Het rapport is dus niet alleen instrumenteel, maar heeft ook bijgedragen aan het interne bewustwordingsproces over de inzet van omgevingswaarden. Een kenniskloof is overbrugd op verschillende vlakken.”
Omgevingswaarden bieden namelijk sterkere (juridische) sturing voor het behalen van een omgevingskwaliteit. Dit kan op bepaalde thema’s zoals schone lucht, geuroverlast of waterkwaliteit, maar ook in breder perspectief van gezondheid en brede welvaart. Provincie Groningen is voornemens om op korte termijn deze vergaarde informatie over omgevingswaarden daadwerkelijk toe te passen. Er lopen verschillende trajecten (PlanMER voor de nieuwe omgevingsvisie en een onderzoek naar milieugebruiksruimte) die in de loop van 2024 geconcretiseerd worden en waar omgevingswaarden goed in meegenomen kunnen worden.
“Het inzicht in het nut en de noodzaak van omgevingswaarden is vergroot door dit rapport.” - Peter Hoeksema
De kracht van KokxDeVoogd
Zonder dit onderzoekstraject zou de provincie het risico lopen om omgevingswaarden te stellen die niet aan de juridische eisen voldoen, om de consequenties van het instrument niet goed te doordenken of juist kansen te laten liggen voor het stellen van omgevingswaarden daar waar ze wel nuttig of zelfs noodzakelijk zijn voor het behalen van een bepaalde omgevingskwaliteit.
“Jullie hebben de ervaring op zowel de inhoud als de praktische toepassing om concreet invulling te geven aan onze hulpvraag. Als adviseurs zijn jullie deskundig en zelfverzekerd waar het gaat om de inhoud. En daar waar nog niet alles bekend is, gaan jullie creatief te werk. Dat maakt jullie een goede samenwerkingspartner voor onze vraagstukken.”
